Dizde Sıvı Birikmesi Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Dizde sıvı birikmesi ve dizin şiş bir hale gelmesi hastaları rahatsız eder. Zira bu durum yürüme güçlüğüne neden olabilir, ağrı yapabilir, eklem çevresinde kızarıklık ve sıcaklık görülebilir. Bu durum kronikleşirse eklem kıkırdağı yıpranabilir. Peki, dizde neden sıvı birikir?
- Dizin aşırı zorlanması
- Travmalar (trafik kazası, çarpışma, düşme)
- Enfeksiyonlar
- Romatolojik hastalıklar
- Metabolik hastalıklar (gut gibi)
- Tedavi edilmeyen diz yaralanmaları (menisküs, bağ yaralanmaları, kıkırdak zedelenmeleri)
- Tümörler (nadiren)
- Sinovit (eklemi çevreleyen zarların fazla sıvı üretmesi)
- Dizde instabilite
Dizde Sıvı Toplanmasının Zararları
En başta günlük yaşamı olumsuz etkileyecek hareket güçlüğü, ağrı, sızı gibi şikayetlerinin ortaya çıkacağını belirtelim. Ancak daha ötesi dizde sıvı toplanması kronik bir hal alırsa diz ekleminde harabiyete yol açabilir. Kıkırdaklar ve diz içindeki diğer yapılar aşınabilir, diz eklemi işlevini yerine getirmekte güçlük yaşayabilir. Bu kronikleşmiş olgularda diz ağrısı istirahatle dahi geçmeyebilir.
Tanı
Dizde biriken sıvının nedeni tam olarak tespit edilmelidir. Böylece en doğru tedavi planlanabilir. Fiziksel muayene, röntgen ve gerekirse MR ile sıvı birikmesinin nedeni ortaya konabilir. Ayrıca diz içindeki sıvıdan iğne ile örnek alınabilir. Enfeksiyon olup olmadığı kontrol edilir. Yine bu doğrultuda hastadan kan testleri istenebilir. Dizden alınan sıvının rengi de hastalığın nedenine dair önemli bilgiler sunar. Sıvıda kırmızılık varsa diz ekleminde bir kanama olduğu ve içerideki yapılarda bir hasar olabileceği düşünülür. Sarı renkli yoğun sıvı sıklıkla enfeksiyona işaret eder. Açık sarı sıvılar ise bağ zedelenmesini düşündürebilir.
Dizde Sıvı Birikmesi Tedavisi
Sıvı birikmesi tedavisindeki ilk adım sıklıkla dizdeki birikmiş sıvıyı tahliye etmektir. Böylece hızlı bir şekilde dizin gerginliği azaltılır, şişlik kaybolur, hareket kabiliyeti artar ve ağrı azalır. Enfeksiyonu önlemek ve tekrar şişmeyi önlemek amacıyla da diz bandaj ile sıkıca sarılır. Bu işlem sonrası soğuk uygulama da önerilebilir. Bazı olgularda artroskopi veya iğne ile diz içine girip yıkama yapmak ve antibiyotik başlamak gerekli olabilir. Özellikle eklem enfeksiyonunun daha hızlı ilerleyip kıkırdağa zarar verebileceği küçük ya da ileri yaş hastalarda bu uygulama düşünülebilir.
Dizdeki sıvı birikmesinin nedenine göre farklı birçok tedavi düşünülebilir. Örneğin hastada menisküs yırtığı varsa bu yırtığın onarılması/çıkarılması gibi ameliyatlar gündeme gelebilir. Aynı şekilde hastanın çapraz bağlarında bir kopma varsa bu doğrultuda bir cerrahi müdahaleyi düşünmek gerekir. Bu tür ameliyatlar artroskopik yani kapalı olarak güvenle yapılabilir.