
Omurga Tümörü Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?
Omurga tümörü tıpkı tüm tümörler gibi vücudun bir dokusundan veya organından kaynaklı olarak kontrolsüz bir şekilde büyümüş, görmek istemediğimiz anormal oluşumlardır. Vücudumuzda olmasını istemediğimiz bu tehlikeli yapılar omurgamızda da görülebilir ve omurga tümörü olarak adlandırılır.
Omurga Tümörü Nedir?
Omurganın ortalama uzunluğu erkeklerde 71 cm, kadınlarda ise 61 cm’dir. Omurga tümörleri omurganın farklı yerlerinde görülebilir. Tümör boyun, sırt, bel ve kuyruk sokumu gibi omurganın her bölgesinde ortaya çıkabilir.
Tümörün oluşumu ise iki şekilde olur. İlki primer tümörlerdir. Yani tümör omurga ve omurganın içinde bulunan omuriliğin kendi hücreleri (kemik, yumuşak doku, sinir gibi) kaynaklı oluşmuştur. İkincisi ise sekonder tümörlerdir. Bunlar meme, prostat, akciğer gibi vücudun farklı bir bölgesinde bulunan kanser hücrelerinin omurgaya sıçramasıyla oluşan tümörlerdir. Bu tür tümörler metastatik omurga tümörleri olarak adlandırılır.
Omurga tümörlerinin büyük bir kısmı metastaz nedenlidir. Olguların %75 ila %80’i metastatik tümörlerdir. Öyle ki, vücudun herhangi bir yerinde oluşmuş tümörün ilk sıçrama yapacağı noktalardan birinin omurga olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle kanser öyküsü olan tüm hastalarda omurganın izlenmesi gerekir.
Türleri
Yumuşak Doku Tümörleri: Tümör, omurga ve çevresinde bulunan yağ ve bağ dokusu, sinir, damar gibi yumuşak dokularda oluşabilir.
Kemik Tümörleri: Omurgamızı oluşturan omurlar kemikten yapılardır. Tümör bu omurlarda oluşabilir. Primer ve sekonder olabilir. Ancak büyük bir çoğunluğu sekonder tümörlerdir. Ağrı verir ve kimi zaman vücut dışında bir şişlik oluşturarak kendini gösterir. Omuriliğe bası yapabilir.
Omurga Tümörü Belirtileri
Omurga tümörünün en bilinen belirtisi omurgada, sırtta ağrıdır. Tümör omurganın hangi kısmında oluştuysa ağrı da kendini o bölgede gösterecektir (bel, boyun, kuyruk sokumu gibi). Diğer belirtilerse şöyledir:
- Omurganın ağrıyan bölgesinde şişlik oluşması
- Uykudan uyandıran ölçüde gece sırt ağrısı vardır. Bu ağrı genellikle sabahları geçer.
- Tümör omuriliğe baskı yapabilir. Neticede de el, kol ve bacaklarda kuvvet kaybı, uyuşma görülür.
- İştahsızlık, kilo kaybı
Tanı
Ortopedi uzmanı hastanın hikayesini dinler ve fiziksel muayenesini yapar. Omurga tümörü ilk aşamada birçok ortopedik rahatsızlıkla benzer semptomlar verir. Kesin tanı röntgen, MR ve BT gibi ileri görüntüleme teknolojilerinden yararlanılarak konur. Hastanın kanser öyküsü varsa PET-CT ve sintigrafi de istenebilir.
Omurga tümörü tanısı konduktan sonra hastaya biyopsi yapmak gerekir. Bu sayede tümörün türü ve kaynağı tespit edilir. Ameliyatı yapacak ortopedi uzmanının biyopsi yapması bu noktada önemli bir detaydır.
Tedavi
Omurga tümörlerinde 3 temel tedavi seçeneğine sahibiz: cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi. Tümörün türü, konumu, birden fazla yerde olup olmaması ve hastanın genel sağlık durumuna göre bu seçeneklerden biri veya birkaçı ile tedavi yolculuğu belirlenir.
Omurga Tümörü Ameliyatı
Tümör kötü huyluysa ve omurganın yalnızca tek bir omurundaysa ilk aşamada cerrahi tedavi düşünülür. Hastanın ameliyatı ertelememesinde de yarar vardır. Çünkü tümör diğer omurlara yayılabilir, omuriliğe sıçrayabilir ya da baskı yapabilir. En erken aşamada müdahalenin yapılması gerekir.
Belirttiğimiz gibi omurga tümörlerinin büyük bir kısmı metastatik tümörlerdir. Tümör birden fazla omura sıçramış olabilir. Bu durumda omurlardan hangisi omuriliği sıkıştırıyorsa oradaki tümörün ameliyat edilmesi gerekir. Devam tedavisi olarak da omurganın diğer kısımlarındaki tümörlere radyoterapi ve/veya kemoterapi tedavisi planlanır.
Omurgadan tümörü çıkardıktan sonra omurganın bütünlüğü bozulur, boşluk oluşur. Omurgada anormal hareketlilik olabilir ve omurilik zarar görebilir. Bu yüzden tümörü çıkardıktan sonra omurganın metal implantlar ile sağlamlaştırılması ve işlem yapılan omurun ön kısmına içi kemik ile doldurulan bir metal kafes konumlandırılması gerekir.
Vertebroplasti” ve “Kifoplasti
Omurga tümörleri her zaman omuriliğe bası yapmaz. Ancak bu durumda da eğer kötü huylu bir tümörden bahsediyorsak cerrahi tedavi gerekir. Çünkü bu tür tümörler hastaya oldukça şiddetli ağrılar verir. Tümörlü omuru çıkarmak yerine omur içine “Vertebroplasti” ve “Kifoplasti” adı verilen kemik çimentosu yerleştirilebilir. Bu tedaviyle hastanın ağrıları azalır/ yok olur. Tümörün omurlara zarar vermesinin önüne geçilir, omurganın sağlamlığı pekiştirilir.
İyi huylu tümörlerde ise hastayı izlem altında tutmak ve periyodik aralıklarla MR görüntülemesi yapmak elimizdeki seçeneklerden biridir. Ancak bazı iyi huylu tümörlerde, sadece tümörün olduğu kısım kazınarak çıkarılır. Kalan boşluk kemik çimentosu ile doldurulur.
Omurga Tümörü Ameliyatı Sonrası
Tümörün ve ameliyatın türüne bağlı olarak hasta 3-10 gün arası hastanede kalır. Sonrasında ise fizik tedaviye ve rehabilitasyona ihtiyaç duyulabilir.
Not: Omurga tümörü ameliyatları ortopedi uzmanları tarafından yapılır. Omurganın içinde bulunan ve bir sinir dokusu olan omurilik tümörü ameliyatları ise beyin ve sinir cerrahisi uzmanlarınca yapılır.