Ön Çapraz Bağ Ameliyatı

Ön çapraz bağ ameliyatı diz ekleminin içinde kaval kemiği yani tibia ile uyluk kemiği yani femuru birbirine bağlayan ön çapraz bağın yırtıldığı olgularda uygulanır. Bu yapı yaklaşık 4 cm’lik bir boyuttadır. Dizin stabilitesini sağlamaktan sorumlu dokulardan biridir.  Ön çapraz bağ çeşitli nedenlerle kopabilir. Bunun temel nedeni, bir travma ya da ani bir hareket esnasında ön çaprazbağın baskıya dayanamamasıdır. Ön çapraz bağ kopması sporculara has bir sakatlık değil. Toplumun tüm kesimlerinde görülebilir. Travmalarla da bu durum ortaya çıkabilir. Örneğin karda yürürken kayıp düşmek ön çapraz bağın kopmasına yol açabilir. Yani ön çapraz bağ müstakil bir olay sonrasında kopar. Zamanla aşınıp bir noktada kopmaz. Spor esnasında ya da düşme, kaza gibi travmalar neticesinde bu kopuş yaşanır.

Ön Çapraz Bağ Kopması Tedavisi

Kopmuş bir ön çapraz bağın kendi kendine iyileşmesi pek mümkün değil. Ancak bazı hastaların zamanla şikayetleri azalabiliyor. Ağrısı hafifleyebiliyor, dizdeki şişlik sönebiliyor. Nasıl? Ön çapraz bağ uyluk kemiğine tutunduğu yerden kopmuş ve dizdeki farklı bir bölgeye gevşekçe tutunmuş olabilir. Bu durumda hastaların ağrısı geçebilir. Ancak bu duruma yalancı iyileşme denir. Çünkü bu kalıcı bir iyileşme değildir. Aksine dizdeki farklı yapılar da tehdit altına girmiş olur. Zira ön çapraz bağ tamir edilmezse, eklem kıkırdağı aşınabilir. Dizde kireçlenme başlayabilir. Bu da hareketlerde kalıcı olabilecek bir sorun oluşma anlamına gelir. Ayrıca dizdeki menisküs gibi farklı yapılar da bu durumdan zarar görebilir.

Ön Çapraz Bağ Ameliyatı

Ön çapraz bağ kopmasının kesin tedavisi cerrahidir. İleri yaşı olan, cerrahi açıdan riskli, gün içinde sınırlı hareket eden hastalarda semptomlar hafifse, dizde rahatsız edici bir boşluk hissi de yoksa çeşitli güçlendirme egzersizleriyle sorun çözülmeye, dizin stabilitesi artırılmaya çalışılır. Diğer hasta gruplarında özellikle sporla uğraşan ya da genç hastalara genellikle ameliyat tavsiye edilir. Günümüzde ön çapraz bağ ameliyatları artroskopik yani kapalı yöntem ile yapılıyor.

Ön çapraz bağ kopması ameliyatı, kopmuş bağın tamirini ya da yeni bir bağ dokusu yapılmasını içeriyor. Bu yeni bağ, diz ya da ayak bileğindeki tendonlardan küçük parçalar alarak yapılır, ardından uyluk ve kaval kemiklerine sabitlenir. Bazı olgularda ön çapraz bağ yırtıklarına yan bağ yırtıkları ve/veya menisküs yaralanmaları da eşlik edebilir. Bu durumda aynı seansta cerrahi müdahaleyle bu sorun da çözülebilir.

Kopmuş ön çapraz bağ saçaklanmamışsa yani bütünlüğünü koruyorsa ve kemikten sıyrılarak kopmuşsa bağın tamiri de mümkün olabilir.

Ameliyat Sonrası

Ameliyat sonrası ilk 2 hafta yoğun istirahatle geçer. Hareket ederken dize ağırlık vermemek için kol değneği kullanır. Bu sürenin ardından rehabilitasyon süreci başlar. Küçük egzersizler, yürüyüşler ile süreç devam eder. Rekabetçi, temasa dayalı spora dönmek için ise acele edilmemelidir. Dizin stabilizasyonunu tamamen kazanması ve gücünü toplamış olması istenir.