Hamstring Sakatlığı ve Tedavisi
Hamstring, uyluğun arka kısmında yer alan ve bacak hareketlerinde büyük rol oynayan kas grubudur. Bu grup biceps femoris, semitendinosus ve semimembranosus kaslarından oluşur. Diz ekleminin bükülmesini sağlar, kalçayı geriye doğru hareket ettirir ve koşu, zıplama gibi dinamik aktivitelerde vücudun dengesini korur. Günlük yaşamda basit adımlardan ani hızlanmalara kadar birçok harekette görev alır.
Hamstring Sakatlığı Nedir?
Hamstring sakatlığı, bu kas grubunun ani ve aşırı gerilmesi sonucunda ortaya çıkan zorlanma ya da yırtılmadır. Çoğunlukla sporcularda görülür fakat aktif yaşam süren kişilerde de rastlanabilir. Sakatlık genellikle hızlı koşu sırasında, aniden durma veya yön değiştirme esnasında meydana gelir. Hastalar arka uylukta ani bir ağrı hisseder, bazen şişlik ya da morarma da eşlik eder. Hafif vakalarda yalnızca gerginlik ve hassasiyet görülürken, ileri düzey yırtıklarda yürümek bile zorlaşabilir.
Hamstring Tedavisi
Tedavi süreci sakatlığın şiddetine göre değişir. İlk aşamada dinlenme çok önemlidir. Yaralanan bölgeyi zorlamamak, üzerine basmaktan kaçınmak gerekir. Soğuk uygulama ödemi azaltır, elastik bandaj ile yapılan kompresyon şişliği kontrol altında tutar. Bacağın kalp seviyesinin üzerinde tutulması da iyileşmeyi destekler. Ağrıya yönelik ilaçlar ve kas gevşeticiler doktor kontrolünde kullanılabilir.
İyileşmenin ilerleyen evrelerinde fizik tedavi programları devreye girer. Hafif germe ve güçlendirme egzersizleriyle kasların eski esnekliğine kavuşması sağlanır. Bu aşamada profesyonel destek almak oldukça önemlidir, çünkü yanlış ya da erken başlanılan egzersizler nüks riskini artırır. Gerekirse fizyoterapist eşliğinde özel programlar uygulanır. Çok ileri yırtıklarda cerrahi tedavi gündeme gelebilir.
Tam kat yırtıklar, kasın kemikten tamamen ayrılması, yoğun kanama veya büyük hematom oluşumu, konservatif tedaviye rağmen geçmeyen ciddi fonksiyon kayıplarında cerrahi düşünülebilir. Ameliyat, kopan kasın veya tendonun cerrahi dikişlerle tekrar kemiğe ya da kasın sağlam bölümüne tutturulmasını içerir. Bu işlem genellikle sporcularda ya da aktif yaşam süren genç kişilerde uygulanır, çünkü kas gücünün geri kazanılması onlar için kritik öneme sahiptir. Ameliyat sonrası süreçte de uzun bir fizik tedavi programı gerekir. İyileşme süresi sakatlığın şiddetine bağlı olarak birkaç aydan bir yıla kadar değişebilir.
Hamstring kası yırtıkları birçok etli sporcuyu etkilemiştir. Bunlardan bazıları minör olgular bazıları majördür. Örneğin, halen aktif futbolculuk kariyeri devam eden Dembele tekrarlayan hamstring problemleri nedeniyle ameliyat olmuştur. Usain Bolt’da yine yarışma esnasında hamstring yırtığı yaşamıştır.
Hamstring sakatlığından korunmak için düzenli esneme, doğru ısınma ve kas dengesini koruyan antrenmanlar vazgeçilmezdir. Güçlü ve esnek bir hamstring, hem performansı artırır hem de tekrar sakatlanma olasılığını azaltır.