Rotator Manşet Kasları ve Yırtıkları
Rotator manşet kasları ya da rotator cuff kasları, omuzu sabit tutan ve omuzu bir bütün halinde sorunsuz olarak çalıştıran kas ve tendon grubunu ifade eder. Rotator manşet kasları omuzun stabilizasyonundan sorumludur. Ayrıca omuzun dönüş hareketleri de yine buradaki kaslar sayesinde kolayca mümkün olur. Bu kaslar kürek kemiğinden omuz eklemine dek devam eder. Rotator manşet kasları omzun eklem kapsülüne tutunur ve kürek kemiğini üst kola bağlar. Rotator manşet kası olarak ifade edilen 4 adet kas vardır. Bu kaslar omuz eklemini bir manşet gibi sarar.
- Supraspinatus: Kolun vücuttan uzaklaşmasını başlatır.
- Infraspinatus: Kolun dışarıya açılmasını sağlar.
- Teres Minor: Kolun hem dışarıya açılmasını hem de vücuda yaklaşmasını sağlar.
- Subscapularis: Kolun vücuda yaklaşmasını sağlarken, iç rotasyonuna da yardımcı olur.
Rotator Manşet Yırtıkları
Vücuttaki tüm kaslarda olduğu gibi bu kaslarda da yırtılmalar olabilir. Bu duruma da rotator kuf sendromu ya da rotator manşet yırtıkları adı verilir. Omuz üzerine düşme, ağır bir cismi çekme ya da kaldırma gibi hareketler neticesinde hasar meydana gelebilir. Ayrıca yapılan ani bir hareket veya bir hareketin sürekli yapılması sonucunda da bu kas grubunda tam veya kısmi yırtık oluşabilir.
Risk Faktörleri
- Omuzda anatomik olarak subakromiyal aralığın dar olması
- İleri yaş
- Düşme, çarpışma, trafik kazası gibi travmalara maruz kalma
- Sürekli kolları başın üzerine kaldırmayı içeren hareketler yapma
Belirtiler
- Kol ve omuz ağrısı (özellikle kolu yukarı kaldırınca ya da omuzun üzerine yatınca ağrı artabilir)
- Omuz hareketleri esnasında eklem içinden gelen ses
- Omuzda yanma
- Kolu kaldırmaya çalışırken hissedilen kas güçsüzlüğü, zayıflık, hassasiyet (saç tarama, banyo yapma gibi basit aktivitelerde dahi bu şikayetler söz konusu olabilir)
- Kolu arkaya doğru hareket ettirmekte güçlük
Nedenleri
- Ağır bir cismi çekmeye ya da kaldırmaya çalışma
- Omuz üzerine sert bir şekilde düşmek
- Kol çıkması
- Omuza gelen sürekli yoğun basınç (omuzla sürekli bir yeri itmeye çalışma)
Rotator Manşet Yırtıklarında Tanı
Ortopedi hekiminin yapacağı ayrıntılı fiziksel muayene, röntgen filmi ve MR taramasıyla tanı netleşir. Yırtığın derecesi hakkında bilgi sahibi olunur. Bu doğrultuda tedaviye başlanır.
Rotator Manşet Yırtıklarının Tedavisi
Rotator manşetteki yırtığın ölçüsüne göre tedavi belirlenir. Kısmi yırtıkların ameliyatsız iyileşmesi öncelenirken tam yırtıklarda cerrahiye ihtiyaç duyulabilir. Tedavi ile omuzun ağrısız ve sağlıklı bir şekilde hareket etmesi amaçlanır.
Ağızdan alınan ilaçlar, istirahat ve buz kullanma, kol askısı ile basit yırtıklar zaman içinde düzelebilir.
Fizik tedavi: Omuza yönelik yapılan bazı egzersizler ve masajlar ile ağrının geçmesi, kasların kuvvetlenmesi amaçlanır.
Eklem içi enjeksiyonlar: İlgili kaslara enjekte edilen kortizon ile hastanın şikayetleri hafifletilebilir.
Cerrahi: Bazı olgularda cerrahiye başvurmak gerekir. Kapalı ameliyatla yırtılmış kaslar tamir edilir, kemik çıkıntıları törpülenir, hasar görmüş tendon onarılır. Özellikle uzun süre tedavisi ertelenen bazı sınırlı olgularda protez cerrahisine de ihtiyaç duyulabilir.