Omuz Sağlığı

Omuz vücudumuzda hareket kapasitesi en yüksek olan eklemdir. Bu hareketlilik hayatımızı önemli ölçüde kolaylaştırır. Omzumuzu kullanarak kolumuzu ileri, geri, sağa, sola, aşağı, yukarı hareket ettirebiliriz. Ancak bu hareketlilik omzumuzu kolay hasarlanabilir bir eklem haline de getirir. Eklem çıkıklarının neredeyse yarısı omuzda olur. Bel ve boyundan sonra en çok ağrıyan kas iskelet dokusu da yine omuzdur.

Omuz Nedir?

Omuz, vücudun bir eklemidir. 3 kemikten oluşur: üst kol (humerus), kürek kemiği ve köprücük kemiği. Bu kemikler iki adet eklem ve bağlarla birbirine bağlanır: ana omuz eklemi ve akromioklaviküler eklem. Ana omuz eklemi üst kol ve kürek kemiğini bağlar. Omzun hareket yeteneğini genel olarak bu eklem sağlar, yüksek hareket kapasitesine sahiptir. Akromioklaviküler eklemse köprücük kemiği ve kürek kemiği arasında bulunur. Daha az hareketliliği olan, küçük yüzeyli bir eklemdir.

Omuzdaki iki eklemi ve eklem çevresindeki bağları saran yapıya ise omuz kapsülü adı verilir. Bu sayede omuzdaki tüm parçalar birbirine tutunmuş olur.

Omuz Sağlığı – Omuz Neden Ağrır?

Omuz ağrısını iki grupta değerlendirmek gerekir: 40 yaş altı ve 40 yaş üzeri hastalar. 40 yaş üzeri kişilerde görülen omuz ağrılarının nedeni genellikle kas zayıflığı, kas yırtıkları veya donuk omuzdur. 40 yaş altındakilerde ise omuz kendiliğinden ağrımaz. Omuz ağrısına en sık neden olan sorun omuz çıkığıdır. Omuz ağrısına  en sık neden olan sorunlar şöyledir:

• Omuz tendonlarında sıkışma ya da yırtılma
• Donuk omuz
• Tendonlara kireç birikmesi sonucunda görülen kalsifik tendinitler
• Omuz gevşekliği
• Omuz çıkıkları
• Tendinitler (tendonların iltihaplanması veya tahriş olması)
• Omuz çevresindeki kaslarda zorlanmaya bağlı (miyofasyal ağrı sendromu)
• Boyun fıtığı ağrısının omuza yayılması

Omuz ağrılarına genellikle omuzda hareket kısıtılılığı, kuvvetsizlik ve zayıflık da eşlik eder.

Omuz Sorunları Neden Oluşur?

• Yaşlanma
• Spor yaralanmaları (yüzme, tenis, basketbol ile ilgilenen profesyonel sporcularda omzun sürekli baş üstü hareketi ve halter, güreş, vücut geliştirme ile ilgilenen sporcularda aşırı ağırlık kaldırma sonucu)
• Travmalar (trafik kazası, yaralanma, düşme)
• Enfeksiyonlar
• Omuz ekleminin kireçlenmesi

Omuzda Sorun Olduğunun Belirtileri Nelerdir?

Omuzda oluşan hastalığın ne olduğuna göre ortaya çıkan belirtiler değişebilir. Omuzda bir sorun olduğuna işaret eden belirtiler şöyledir:

• Zamanla artan ve/veya geçmeyen ağrı
• Geceleri uyutmayan ağrı
• Giyinme, soyunma gibi basit günlük hareketlerde zorlanma
• Kolu havaya ve arkaya doğru kaldırırken gelen ağrı
• Omuzlar arası dengesizlik
• Hareketle kötüleşen ağrı
• Ağrının kolun üst kısmından aşağı doğru yayılması
• Omuzdan gelen çatırtı sesi veya hissi
• Omuzlarda güçsüzlük, kuvvet kaybı

Tanı: Omuz Sağlığı

Tüm ortopedik hastalıklarda olduğu gibi omuz rahatsızlıklarında da fiziksel muayene oldukça önemlidir. Hasta öyküsünü aldıktan ve fiziksel muayeneyi yaptıktan sonra ortopedi uzmanı çeşitli sorunlardan şüphelenebilir. Kesin tanı için görüntüleme yöntemlerine başvurur. Bu yöntemler sık olarak röntgen ve MR’dır.

Tedaviler

Omuz hastalıklarının tedavisinde elimizde farklı seçenekler vardır: dinlenme, güçlendirme egzersizi, fizik tedavi, eklem içi enjeksiyonlar ve cerrahi. Sorunun ne olduğuna bağlı olarak bu seçeneklerden biri veya birkaçı kullanılabilir. Hastaya önce cerrahi tedavi uygulayıp sonra fizik tedavi başlanabilir, sadece fizik tedavi veya cerrahi uygulanabilir. Buradaki önemli konu omuzdaki sıkıntının ne olduğudur. Bir donuk omuz olgusu söz konusuysa fizik tedaviye, omuz çıkığı mevcutsa cerrahi tedaviye öncelik verilecektir.

Omuza Cerrahisi

Bazı omuz problemleri sonucunda cerrahi tedavi kaçınılmaz olur. Doğru cerrahi müdahale ile hastanın sorunları giderilir. Omuza uyguladığımız ameliyatlar nelerdir?

Artroskopik Cerrahi

Artroskokopik omuz cerrahisi, rotator manşet yırtıkları, omuz çıkıkları, omuz tendonlarında sıkışma, kalsifik tendinit, kas yırtılmaları gibi birçok omuz sorununda uygulanabilmektedir. Fizik tedaviyle bir sonuç elde edilemeyen donuk omuzda da artroskopik kapalı cerrahiye başvurulabilir.

Artroskopik Cerrahi Hakkında Detaylı Bilgi

Omuz Protezi Ameliyatı

Diz ve kalçaya göre daha az protez uygulanan bir bölgedir omuz. Bunun nedeni osteoartritin (eklem kireçlenmesi) omuzda daha nadir görülüyor olmasıdır. Bilindiği gibi protez ameliyatı en sık eklem kireçlenmesi neticesinde uygulanan bir cerrahi prosedürdür.  Ancak yine de omuz eklemlerinde kireçlenme olabilir ve protez ameliyatına başvurulabilir.  Gelişen teknoloji sayesinde protezlerin kullanım alanı artmaktadır. Ters omuz protezi bu gelişmelerden biridir. Tamir edilemeyen, sürekli tekrarlayan rotator manşet yırtıklarına bu protez uygulanabilir. Bu işlem özellikle yaşlı hastalarda tercih edilir. Ters protez sayesinde hastanın ağrıları gider ve yaşamını devam ettirebilecek omuz hareketliliğe tekrar kavuşur.

 

Not: Bu içerik Ortopedi Uzmanı Doç. Dr. Hüseyin Bahadır Gökçen tarafından yazılmıştır. Dr. Gökçen ortopedik hastalıkların tanı ve tedavisi üzerine 10 yıldan uzun bir kariyere sahiptir. Randevu ve detaylı bilgi almak için telefon ve mail üzerinden kendisine ulaşabilirsiniz.

• Telefon: 0533 574 21 04
• Mail: bahadrgokcen@gmail.com