Karpal Tünel Sendromu
Günümüzde özellikle ofis çalışanlarında en sık karşılaşılan ortopedik sorunlardan biri karpal tünel sendromudur. Karpal tünel sendromu, el parmakların hareket etmesine katkıda bulunan ve dokunma hissinin oluşmasında önemli bir görev üstlenen median sinirin el bileği kısmındaki bölümün sıkışmasıdır. Karpal tünel sendromunun en önemli nedeni uzun saatler bilgisayar başında çalışan kişilerin klavye ve mouse kullanımı sırasında el bileklerini sürekli bükülü pozisyonda tutmalarıdır. El ve el bileğinde sürekli bir yük oluşması bu sendromun oluşmasındaki temel nedendir. Karpal tünel sendromu başlangıç aşamasında pek önemsenmeyen ve gelir geçer bir hastalık olarak görülebilmektedir. Ancak öyle değildir. İstirahat, ilaç tedavisi, atel kullanımı veya fizik tedavi ile ilgili sinirleri rahatlatmak gerekir. Bu uygulamalardan sonuç alınamıyorsa cerrahi ile sinir üzerindeki basıyı kaldırmak düşünülmelidir. Tedavide geç kalındığı takdirde hastada kalıcı sinir ve kas kaybı gibi daha ciddi sonuçlar görülebilir. Hastalık en sık 40-60 yaş arası kadınlarda görülüyor.
Median sinir ve karpal tünel nedir?
Median sinir baş parmak, işaret parmağı ve orta parmağı ve yüzük parmağının hissini sağlar. Parmakların yaptığı ince hareketleri mümkün kılar. Median sinir, el bileğinin iç kısmından karpal tünel denen dar bir alanın içinden geçerek ön kola doğru devam eder. Sinirin karpal tünel içinden geçtiği bölümde oluşan basılar neticesinde de karpal tünel sendromu oluşur.
Karpal tünel sendromunun belirtileri nelerdir?
- Ellerde güçsüzlük, çabuk yorulma
- El bileği hareketlerinde güçlük
- Özellikle ilk üç parmakta ve bazen 4. parmakta karıncalanma hissi
- El bileğinde gece uykusundan uyandıracak kadar bir ağrı ve uyuşma (ileri dönemde)
- Yazı yazmakta ve nesneleri tutmakta güçlük (ileri dönemde)
Nedenleri
Median sinirin karpal tünelden geçerken sinire bası yapabilecek, tahriş edebilecek durumlar karpal tünel sendromuna neden olabilir. Bunlar nelerdir?
- El bileğinin çok sık kullanılması en önemli nedendir.
- Median sinirine hasar verebilen ve bası oluşturabilen diyabet, romatoid artrit, hipotiroidi, obezite ve gut gibi hastalıklar.
- Nadiren gebelik döneminde vücutta ödem artışı ile de anne adayında karpal tünel sendromu ortaya çıkabilir.
Tedavi
Karpal tünel sendromunun tedavisinde farklı alternatifler mevcut. İlk tercih edilen tedavi bileği istirahat ettirmek, el bileği hareketlerini atel ile kısıtlamak ve ağızdan alınan ilaçlardır. Fizik tedavi ile de bazı hastalara fayda sağlanabilir. Steroid enjeksiyonlara da sinir çevresindeki şişlikleri azaltmak ve siniri rahatlatmak için başvurulabilir. Tüm bu yöntemler ile fayda sağlanamazsa cerrahi seçenek değerlendirilir. Ameliyatta avuç içi ve el bileği arasında açılan 3 cm’lik bir kesi yerinden karpal tünele ulaşılır. Sinir üzerindeki bası tablosu ortadan kaldırılır. Cerrahi süresi yaklaşık 15 dakikadır.
Ameliyattan sonra hastaların ağrısında belirgin bir azalma olur. Bilek hareketliliği zaman içinde artırılır. Ameliyat sonrası 3-5 gün el bileği istirahati gerekir. El bileği sargı ve kol bandajıyla askıya alınabilir. Sonrasında hasta normal yaşantısına döner. Elini kullanmaya başlayabilir. Ancak ilk 3 ay ağır yük kaldırmama ve ilk 1 ay araç kullanmama önerilir. Kişinin yaptığı işe göre işe tam anlamıyla dönüş süresi değişir. Bu süre 4-6 aya dek uzayabilir.
Önlemler
Alınan bazı basit önlemlerle karpal tünel sendromundan kaçınmak mümkündür. Bunlar nelerdir?
- Uzun süre klavye ve mouse kullanmayın, gün içinde kısa aralar verin, bileklerinizi uzun süre bükülü tutmayın.
- Ergonomik, bilek destekli mouse padleri tercih edin.
- Uzun süre hareketsiz kalmayın, düzenli spor yapın. Böylece eklem, kas ve bağ dokularınız güçlü kalır.
- Yük kaldırırken ağırlığı elinize ve el bileklerinize vermekten kaçının. Çok ağır ve çok sık yük taşımayın.