El Bileği Yaralanması
El bileği yaralanması ya da el bileği incinmesi sık karşılaşılan bir sorundur. Nitekim bunlar genellikle basit yaralanmalardır. Çoğu zaman ya kendiliğinden ya da poliklinik ortamında yapılabilecek küçük müdahalelerle geçer. En sık spor yaparken gündeme gelen el bileği yaralanmalarında çok nadiren cerrahi bir müdahaleye ihtiyaç duyulur.
Nedir?
El bileği yaralanması, bileğin maruz kaldığı hafif ya da şiddetli travmaların bir sonucudur. Ağrı yapar, ancak çoğu zaman birkaç hafta içinde istirahat ile iyileşir. Farklı tip el bileği yaralanmaları vardır. Bunlar nelerdir?
- Burkulma/zorlanma: El bileğindeki bağların aşırı bürkülmesi gibi nedenlerle aşırı gerilmesidir.
- Bağ yırtığı: El bileğindeki bağların yırtığıdır.
- Çıkık: Kemik eklem yuvasından çıkar. Bu durum eklemdeki kas ve bağ dokularına zarar verebilir. Ayrıca eklem kapsülü de bu durumdan zarar görebilir.
- Kemik kırığı: Ön kol kemiklerinde, bilek kemiklerinde ya da el tarağı kemiklerinde kırık olabilir. Kırık nedeniyle bağlarda ve sinirlerde hasar meydana gelebilir.
Belirtiler
El bileği yaralanması belirtileri travmanın şiddetine göre değişir.
Bağlarda yaralanma varsa ağrı hafif başlar, zamanla artabilir ve kalıcılaşabilir. Eğer bağlarda yırtılma varsa el bileğinde dengesizlik gözlenebilir.
Kırık, çıkık olgularında hastanın acısı, ağrısı olur. Şişlik ve morluk da görülebilir. Sinirlerde hasar varsa parmaklarda uyuşma, karıncalanma gibi farklı rahatsızlıklar da izlenebilir. Hatta hasta elini hiçbir şekilde hareket ettiremeyebilir. Bu tip durumlar acil tıbbi müdahale gerektirir.
El Bileği Nasıl Yaralanır?
El bileği yaralanması birçok şekilde meydana gelebilir. Kişi düşerken kendini desteklemeye çalışırken bileğini yere doğru yaslayabilir, bunun sonucunda bilek aşırı gerilir ve bükülür. Bu durumda eklem kapsülünde, bağlarda ve kemiklerde hasar oluşabilir. Sporcular bu tip düşmeler sonucu bileklerini incitebilirken yaşlılar da kemik erimesi nedeniyle düştüklerinde el bileklerini kırabilirler. Tenis topuna vurma, futbolda taç atma gibi hareketler el bileğinin yaralanmasına zemin hazırlayabilir.
El bileği yaralanmasının tanısı ortopedi uzmanın yapacağı fiziksel muayene ve röntgen ile kolaylıkla ortaya konulabilir. Bazı olgularda tomografiye de ihtiyaç duyulabilir.
El Bileği Nasıl İyileşir?
Eklemdeki yaralanmanın şiddetine göre sorun kendiliğinden geçebilir. Örneğin hafif burkulmalar 2 ila 3 hafta içinde iyileşir. Ancak, yırtık ve kırıkların tamamen iyileşmesi için 6 aya kadar beklemek gerekebilir. Daha ciddi el bileği yaralanmaları ise kendiliğinden geçmez. Kalıcı hareket kısıtlılıklarına ve/veya bilekte kalıcı dengesizliğe yol açabilir. Bu durumda eklemin tedavi edilmesi gerekir.
El Bileği Yaralanması Tedavisi
El bileği yaralanmalarında yapılması gereken ilk şey bileği hızlıca hareketsiz hale getirmek, sabitlemektir. Ayrıca şişmeyi önlemek/azaltmak için el bileği yüksekte tutulmalıdır. Ortopedi hekimi gerekirse bandaj, atel veya alçı uygulamalarına başvurulabilir. Hastaya ayrıca ağrı kesi hap/merhem verilebilir. Olgunun şiddetine göre bu gereçlerin kullanım süresi değişebilir. Örneğin, burkulmalarda genellikle birkaç gün yeterliyken, çatlak ve kırıklarda, el bileği genellikle birkaç hafta boyunca hareketsiz bırakılmalıdır.
El bileği yaralamalarında hareketliliği desteklemek ve kasları güçlendirmek için fizyoterapiye de başvurulabilir.
El bileği yaralanmalarında nadiren cerrahiye de ihtiyaç duyulur. Örneğin, kırık kemiğin düzeltilmesi, kopan bağların tamir edilmesi vs. gibi tedavilere ihtiyaç varsa hastanın ameliyat edilmesi gerekebilir.