Aşil Tendonu Kopması

Aşil tendonu baldır kasımızı ayak topuk kemiğimize bağlar. Kalın, güçlü, uzun bir tendondur. Öyle ki insan vücudunda bulunan en büyük ve en kuvvetli tendon olduğu düşünülmektedir. Aşil tendonunu sayesinde ayağımızı aşağı yukarı rahatlıkla hareket ettirebiliriz. Dolayısıyla aşil tendonu yürümeye, koşmaya, zıplamaya yardımcı olur. Aşil tendonu kopması ciddi bir ortopedik yaralanmadır. Mutlaka tedavi edilmesi gerekir.

Aşil Tendonu Nasıl Yırtılır?

Gerilen aşil tendonu kopma noktasına gelir. Bu durumda aşil hasar alabileceği gibi tamamen de kopabilir. Yırtık genellikle topuk kemiğinin üst kısmında ya da baldıra doğru olan kısmında olur. Yırtılma esnasında baldırın arka kısmından kopma benzeri bir ses gelebilir. Bu esnasında kişi baldırında bir darbe ve ağrı hisseder. Ağrı kısa süre içinde hızla artar. Aşil tendonu kopan kişi yürümekte güçlük çeker.

Aşil Tendonu Neden Kopar?

Aşil tendonu kopması en sık spor yaparken gerçekleşir. Ani duruşlar veya ani hızlanmalar aşilin yırtılmasına neden olabilir. Futbol, tenis, basketbol gibi sporlarla uğraşan kişilerde aşil tendonu kopmasıyla sık karşılaşılır. Bunun nedeni ani hızlanma veya durma esnasında aşile fazla yük binmesidir. Naomi Osaka, Klay Thompson, Kobe Bryant, Kevin Durant aşil tendon sakatlığı geçirmiş elit sporculardandır. Öte yandan günlük yaşam içinde de düşme, kontrolsüz basma, ayak bileğinin burkulması neticesinde de aşil tendonunda yırtılma yaşanabilir.

Belirtiler

Aşil tendonu yırtığı yoğun ağrı ve yürüme güçlüğüyle karakterize bir sorundur. Aşili kopan kişilerde şu semptomlar izlenebilir:

• Ağrı
• Yürüme güçlüğü
• Morarma, şişme
• Bacağı hareket ettirmekte zorlanma, bükememe

Tanı

Aşil tendonu tanısı ortopedi uzmanının yaptığı fiziksel muayene ile konur. Görüntüleme yöntemleriyle tendonun durumu net olarak ortaya konur. Tedavi planlanır.

Kimler Risk Grubunda?

• Erkeklerde daha sık görülür.
• 30-40 yaş arasında daha çok olur. 60 yaş sonrası da görülebilir.
• Daha çok sporcularda görüldüğü için spor yapan kişiler daha çok riske sahiptir.
• Yüksek topuklu ayakkabı giyen kadınlarda aşilin yırtılma riski artar.
• Romatoid artrit ve gut gibi hastalıklar aşil tendonlarını zayıflatabilir, yırtılmasına zemin hazırlayabilir.
• Aşırı kilolu bireylerde aşil daha kolay yırtılır.

Baldır kaslarını güçlendirerek ve esnekliğini artırarak, uygun spor ayakkabı tercih ederek, sportif aktiviteyi adım adım yoğunlaştırarak, spor öncesi ısınmaya özen göstererek aşil yırtılması riskini azaltabilirsiniz.

Tedavi

Yırtılan aşil tendonunun tedavisi cerrahidir. Tedavi aşil bölgesinde açılan 2-3 cm’lik bir kesi yerinden endoskopik olarak yapılır. Ameliyat, kopmuş tendonun uç uca yeniden birleştirilmesini içerir. Sınırlı bir grup hastada (özellikle ileri yaştaki) ameliyat tercih edilemeyebilir. Bu durumda alçı, fizik tedavi ve istirahat önerilebilir. Ancak bu yaklaşımlar kopmuş aşilin yeniden bir araya gelmesini sağlamaz. Yalnızca hastanın ağrısını kısmen azaltabilir, kısmen de yürümesini kolaylaştırabilir. Tam iyileşme için cerrahi tedavi gerekir.

Aşil Tendonu Yırtılması Ameliyatı

Aşil tendonu yırtılması ameliyatı sakatlıktan sonraki ilk 4 hafta içinde yapılmalıdır. Ameliyat kapalı olarak görüntüleme eşliğinde yapılır. Kopan aşil tendonu birleştirilir. Tendonun kaynaması için alçı işlemi uygulanır. Ameliyattan sonraki 2 hafta alt bacak alçıda kalır. Ardından alçı botu kullanımına geçilir. Koltuk değneği veya yürüteçle yürüyüşlere başlanır. Ameliyattan 1 ay sonra hastalarımız fizik tedaviye başlar ve günlük yaşantılarına geri dönebilirler.  Ancak normal ayakkabıya geçmek ve otomobil kullanmaya başlamak için 2 hafta daha beklemek gerekir.  Hastalarımız aktif sporla ilgileniyorsa veya profesyonel sporcuysa ameliyattan 4 ay sonra koşuya, 6 aydan sonra da antrenmanlara başlayabilirler.